Welk toerental heb ik nodig voor mijn gatenzaag?

Gatenzagen zijn handige hulpmiddelen om ronde openingen te maken in uiteenlopende materialen. Echter is de bewerking van het materiaal nauwkeurig werk. In dit blog leg ik uit waar je bij het gebruik van gatzagen rekening mee moet houden. Daarnaast vind je een handig overzicht van de toerentallen per materiaalsoort. 

Hoe werk je met een gatzaag? 

Bij sommige projecten heb je ronde gaten nodig die groter zijn dan reguliere boorgaten. Bijvoorbeeld bij inbouwspots, deurkrukken of kranen. In dat geval bieden gatenzagen (ook wel gatenboren of klokboren genoemd) uitkomst.

Dit is een opzetstuk dat je in combinatie met een centreerboor en gatzaaghouder gebruikt. Het opzetstuk is rond en heeft aan de rand een vertanding die als zaag dient. Met een gatzaag verspaan je dus niet het materiaal zoals bij een boor. Hierdoor kost het minder energie en werk je een stuk sneller.

Welke typen gatenzagen zijn er? 

Gatenzagen zijn veelal gemaakt van bi-metaal of cobalt waardoor ze geschikt zijn voor het zagen in uiteenlopende materialen. Metaal, staal, RVS, gietijzer, koper, aluminium, kunststof (waaronder Trespa), hout en steen (voor onder andere tegels) zijn bijvoorbeeld geschikt voor gatenzagen. 

Er zijn losse zagen en (traploos) verstelbare gatenzagen verkrijgbaar. Daarnaast bestaan er ook meerdelige gatenzaagsets, zoals de ‘zevengatenzaag’ of ‘negengatenzaag’.  

Het zagen van een gat, hoe doe je dat?

Gatenzagen kun je gebruiken met een eenvoudige (elektrische) boormachine of accu-schroefmachine. Je plaatst de centreerboor met daaromheen de snelwisselhouder (ook wel adapter genoemd) in de boormachine en vervolgens bevestig je de gewenste gatenzaag op de houder.

Let er daarbij goed op dat je de juiste diameter van de zaag kiest voordat je gaat beginnen. Omdat je voor de te zagen gaten veel grotere diameters gebruikt dan de boor, dien je overigens wel met een laag toerental te werken. De combinatie van diametergrootte en materiaalsoort bepalen welk toerental geschikt is.   

Zagen met de juiste toerentallen 

Hieronder vind je een handig overzicht van de optimale toerentallen per gatenzaag-diameter en de verschillende materialen.

Dia­meter (mm)	Kunst­stof	Staal	Giet­ijzer	RVS	Koper	Alumi­nium	Hout
14	580	580	400	300	790	900	3000
16	550	550	365	275	730	825	3000
17	500	500	330	250	665	750	3000
19	460	460	300	230	600	690	3000
20	440	440	290	220	580	660	3000
22	390	390	260	195	520	585	3000
25	350	350	235	175	470	525	2700
27	325	325	215	160	435	480	2700
28	315	315	210	155	420	470	2700
29	300	300	200	150	400	450	2700
30	285	285	190	145	380	425	2400
32	275	275	180	140	380	425	2400
33	260	260	175	135	345	390	2400
35	250	250	165	125	330	375	2400
38	230	230	150	115	300	345	2400
40	220	220	145	110	290	330	2100
43	205	205	135	100	270	305	2100
44	195	195	130	95	260	295	2100
48	180	180	120	90	240	270	2100
50	175	175	115	85	235	260	2000
54	160	160	105	80	210	240	2000
57	150	150	100	75	200	225	2000
59	145	145	100	75	195	225	2000
60	140	140	98	70	190	220	2000
64	135	135	90	65	180	205	1800
67	130	130	85	60	170	195	1800
68	125	125	80	60	160	185	1800
74	120	120	80	60	155	175	1700
75	115	115	75	55	150	170	1500
79	110	110	70	55	140	165	1500
83	105	105	70	50	140	155	1500
86	100	100	65	50	130	150	1200
89	95	95	65	45	130	145	1200
95	90	90	60	45	120	135	1200
100	85	85	55	40	110	130	1000
114	75	75	50	35	100	105	900
121	75	75	50	35	95	95	900
125	65	65	45	30	90	90	800
133	60	60	40	25	85	85	800
150	55	55	35	25	75	75	800
165	55	55	35	25	75	75	800
178	55	55	35	25	75	75	800

Vragen of opmerkingen?

In het assortiment van INDI vind je verschillende gatzagen, gatenzaagsets, houders, (centreer)boren voor toepassing op uiteenlopende materialen. Heb je nog vragen of opmerkingen? Laat dan gerust een reactie achter onder dit artikel of neem contact met ons op. 

Lees ook 

Met welk toerental moet ik boren?
Zo gebruik je een kolomboormachine veilig
Hoe vind je eenvoudig HiKOKI-onderdelen?
Veilig en efficiënt hout kloven: zo doe je dat