Geheel op zonne-energie in drie dagen 190 kilometer varen langs de 11 Friese steden. Dat was de uitdaging van het Spectrum Solarteam tijdens The Ultimate Solar Boat Challenge. Ze namen het op tegen 6 andere teams en veroverden een derde plek. Softwareprogrammeur en teamleider Jurre van der Schaaf blikt terug op de drie vaardagen vol mooie maar ook veel stressmomenten.
De voorbereidingen
Voor deze alternatieve Elfstedentocht dient het team per dag tussen de 60 en 70 km te varen, wat neerkomt op zo’n 6 uur per dag. Hoe zorgde het team ervoor dat ze beslagen ten ijs, of beter te water, kwamen? Jurre: “Na onze laatste race in Akkrum hadden we nog net wat tijd om een aantal verbeteringen door te voeren. We merkten dat onze MPPT (de omvormer tussen de panelen en de accu’s) te warm werd. Hier hebben we luchtkoeling aan toegevoegd voor meer efficiëntie. Daarnaast hebben we wat zorgen over de lagers van de motor. We weten dat deze binnen afzienbare tijd aan vervanging toe zijn, maar we durven de gok te wagen. Ook hebben we onze strategie verbeterd waarbij we meer rekening houden met de maximumsnelheden in bepaalde vaargebieden en het bijladen van de accu’s. Voor deze race hadden we een testvaart van 70 km gemaakt, want langer dan reguliere races 40 tot maximaal 50 km.”
Draaiboek
De zes heren van het team zijn overigens niet alleen bezig met technische zaken van de boot. Er komt ook een hoop praktisch regelwerk bij kijken. “Je kunt niet zomaar op de bonnefooi gaan varen”, aldus Jurre. “We hebben een draaiboek met onze strategie. We zijn bijvoorbeeld met twee auto’s onderweg waarbij we in de buurt van de boot blijven om de waardes bij te houden, voor spoedreparaties of tweede schipper. Daarnaast is er ook iemand mee om foto’s en video’s te maken.”
Racedag 1 – van Leeuwarden naar Stavoren
Met 24°C, een licht briesje en volop zon waren de weersomstandigheden perfect voor deze eerste racedag. De route van Leeuwarden, via Sneek, IJlst en Sloten naar Stavoren telt 63 km. Nadat ‘Joke’ te water werd gelaten in de Swettehaven van Leeuwarden, werd het startschot gelost. Traditiegetrouw begon ook deze Elfstedentocht met een stukje hardlopen naar het water. Mecanic Damian Wieringa wist als tweede de boot aan te tikken, waarna schipper Mark Kooi vertrok. Echter verliep dit niet volgens de teamleider niet geheel vlekkeloos.
Simkaart
“Vlak voor de start kwamen we erachter dat de telemetrie niet goed werkte. We wilden deze resetten, maar waren vergeten om de simkaart op te waarderen. Daardoor had de boot geen internet. Het was een stomme fout. De eerste twee uur moesten we daarom blind varen. Met onze telefoons konden we wel de GPS en snelheid bijhouden, maar verder niets. Variabelen als temperatuur, wind, de staat van de accu, het motorverbruik, rotatiesnelheid en het laadvermogen zijn voor de strategie het belangrijkst.”
Rook
Nadat de telemetrie weer up and running was, kon het tempo er lekker in blijven. Totdat zich het volgende probleem aandiende. “Onze schipper Mark rook een brandlucht. We vermoedden dat er chips in de MPPT-bak doorgebrand waren. Nadat we de boot aan de kant hadden gehaald, konden we niets vinden. Gelukkig werd het niet erger en voeren we dus maar verder en hoopten op het beste. Helaas hadden we wel wat vertraging opgelopen en eindigden uiteindelijk als derde.”
“Op de camping haalden we de hele boot uit elkaar. Het bleek een verbrande stekker, waar we wel van schrokken want dit had erger kunnen aflopen. Door het doorvaren en het opgebouwde vermogen werd de stekker klaarblijkelijk te warm waarna deze smolt. Het was een ernstig defect wat veel weerstand veroorzaakte en waardoor we vrij inefficiënt voeren. De stekker hebben we vervangen.”
Racedag 2 – Van Stavoren naar Franeker
Door de toestanden van gisteren werd de boot goed gecontroleerd voordat deze het water op ging. Het opkomende onweer zorgde voor een uitgestelde start van twee uur. Om 12:00 uur kon de tocht van 63 km eindelijk beginnen.
“Het was verder een hele mooie dag,” blikt Jurre terug. “Helaas ging de GPS stuk waardoor we de snelheid niet goed konden meten. Het is vervelend, maar niet supererg, want voor de strategie is het niet het belangrijkst. We zijn nog wel een keer naar de kant gegaan om de nieuwe kabels te checken. Door de late starttijd hadden we aan het einde van de dag ook minder zon. Het werd een uitdaging om de accu weer helemaal vol te krijgen. Gelukkig konden we onze boot geheel op zijn kant zetten om bij te laden.”
Ook deze dag eindigde Jurre en zijn team als derde in het klassement.
Racedag 3 – Van Franeker naar Dokkum
Om de eerste zonnestralen mee te pakken, stond het team al om 5 uur op. “Je wilt het zekere voor het onzekere nemen. Want geen volle accu betekent minder snel varen. Een goede beslissing want daardoor konden we met een volle accu aan de start verschijnen,” aldus Jurre.
Het allerbelangrijkste voor iedereen is toch of de zonnetechnologie goed werkt.”
Sterk staaltje sportiviteit
Deze derde en laatste etappe was 70 km en kende de meeste stressmomenten voor het team. “100 meter voor een sluis kwamen we stil te liggen. We dachten dat de schroef kapot was, maar dit was niet het geval. We moesten daardoor noodgedwongen de hele boot uit het water tillen om de oorzaak te vinden. Het bleken de lagers van de motor! Het is best wel een werkje om de motor uit elkaar te halen en te repareren. Daarom gebruikten wij de reserveaandrijving, maar helaas gaf deze er na 100 meter alweer de brui aan. De enige optie was terug peddelen en de aandrijvingen repareren met nieuwe lagers in de motor en het staartstuk. Daar waren we heel blij mee, maar helaas waren we wel 2,5 uur verder.”
“Dit was ons niet gelukt zonder de hulp van onze concurrent Whisper Power, de nummer twee in de race en die vreemd genoeg op hetzelfde moment uitviel. Door de extra handen en het gereedschap dat we mochten lenen, konden we de lagers snel vervangen. Wij konden gelukkig ook bij hen bijspringen, maar helaas mocht het voor hen niet baten. Het is wel een mooi voorbeeld van de collegialiteit die er tussen de teams onderling bestaat. Het allerbelangrijkste voor iedereen is toch of de zonnetechnologie goed werkt.”
Ontbrekende stempel
Vanwege de vertraging door de reparatie besloot het team om de laatste stap bij Dokkum over te slaan om zo de algehele finish bij Leeuwarden te halen. “Bij de finish in Leeuwarden was een evenement met publiek, vrienden en familie waar we de prijs voor de derde plek in ontvangst namen. Daarna moest de boel weer opgeruimd worden en dan ben je eigenlijk veel te moe voor een feestje. Iedereen is zeker niet ontevreden, maar dat we na de reparatie de hele route hadden kunnen varen en niet gedaan hebben, knaagt toch wel een beetje. Over twee jaar doen we gewoon weer mee. Dan varen we hem sowieso helemaal uit met een vol stempelboekje. Die keuze is al gemaakt.”
Lees ook:
Achter de schermen bij het Spectrum Solarteam
Heeft dit artikel je geholpen?
