Welke gehoorbescherming heb ik nodig?

In veel werkplaatsen bestaat er risico op gehoorschade door te lange blootstelling aan het lawaai van machines. Daarom is de juiste gehoorbescherming essentieel bij het uitvoeren van je werkzaamheden. In dit blog lees je welke vormen van gehoorbescherming er bestaan en waar je op moet letten om onomkeerbare schade te voorkomen.

Waar moet je op letten bij gehoorbescherming?

Op veel werkplaatsen binnen de technische en industriële sector heb je maken met harde geluiden. Omdat je niet de hele dag met je handen op je oren kunt rondlopen, zijn er gelukkig beschermingsmiddelen ontwikkeld.

De risico’s van te harde geluiden op lange termijn zijn lawaaislechthorendheid, doofheid en oorsuizen (tinnitus). De intensiteit van geluiden is te meten met een decibelmeter en wordt aangeduid in decibel (dB). Het gevaar van gehoorbeschadiging bij werknemers begint vanaf 80 dB.

Ben ik verplicht om gehoorbescherming te dragen?

Niet alleen het aantal decibel is belangrijk, maar ook de duur van de blootstelling. In de Arbowet staat het volgende:

• Bij blootstelling aan een dagelijkse dosis boven de 80 dB(A) moet de werkgever gehoorbeschermers beschikbaar stellen.
• Bij dagelijkse blootstelling aan een dosis boven de 85 dB(A) zijn werknemers verplicht om gehoorbeschermers te dragen.
• Bij blootstelling boven de 85 dB(A) moet een Plan van Aanpak worden gemaakt.
• Als de grenswaarde van 87 dB(A) wordt overschreden (gemeten in het oor, dus rekening houdend met de gehoorbeschermers), moet er direct voor gezorgd worden dat het geluid onder deze grenswaarde wordt gebracht.
• Werkgevers moeten hun personeel voldoende voorlichten over de gevaren van geluid.
• Werknemers hebben recht op een gehoortest om vast te stellen dat de getroffen maatregelen effectief zijn.

Om een indicatie te geven van de geluidsintensiteit geef ik hieronder wat voorbeelden ter vergelijk.

• Een normaal gesprek voeren heeft een geluidsintensiteit van ongeveer 60 dB.
• Bij 83 dB mag een werknemer maximaal 4 uur zonder gehoorbescherming werken, waarbij er geen onacceptabel grote kans op gehoorschade mag bestaan. In de overige 4 uur mag dan geen hoog geluidsniveau meer voorkomen.
• Een werknemer is verplicht gehoorbescherming te gebruiken als de dagdosis gemiddeld hoger is dan 85 dB.
• Een autoradio op vol volume zit met pieken soms wel op 100 dB.
• De pijngrens ligt bij de meeste volwassenen boven 120 dB.

Wat opvalt is dat de pijngrens van de meeste volwassenen een stuk hoger ligt dan de minimale 80 dB. Toch kan het onder de pijngrens van 120 dB enorm schadelijk zijn voor het gehoor. Daarom is het meten/beoordelen van het volume van geluid enkel nauwkeurig en betrouwbaar met een decibelmeter.

Welke vormen van gehoorbescherming zijn er?

Omdat er veel uiteenlopende werkzaamheden zijn ook verschillende vormen van gehoorbescherming. Echter zijn deze ruwweg te verdelen in drie categorieën:  

• Oorkappen
• Oordoppen/oorpluggen
• Otoplastiek

Oorkappen

Oorkappen gebruik je wanneer het lawaai incidenteel is en/of bij kort verblijf in de lawaaiige ruimte. Ze bedekken je hele oor. Aan de binnenkant zijn deze geïsoleerd en voorzien van een beschermende laag schuim. Met een afdichting van zachte kussens rondom de oren zijn deze comfortabel. Het geheel wordt op zijn plek gehouden door de hoofdband. Er zijn oorkappen met speakers en microfoon voor goede communicatie met je collega’s. Er zijn ook modellen met FM-ontvangers en natuurlijk met helmbevestiging voor meer veiligheid.  

Oordoppen

Oordoppen, ook wel bekend als oorpluggen, plaats je in je gehoorkanaal. Deze moeten voldoende diep worden ingebracht om schadelijke geluiden effectief te kunnen dempen. Er zit verschil in de oordoppen met en zonder membraan. Oordoppen met membraan hebben een filter waardoor alleen schadelijke geluiden worden tegengehouden. Oordoppen zonder membraan hebben geen filter en dus dempen deze oordoppen alle geluiden. Met de ene kun je dus beter horen dan de ander.

Oordoppen zijn veelal gemaakt van schuim of PVC en verkrijgbaar in wegwerp en herbruikbare varianten. Eveneens zijn er modellen met een beugel of koord, zodat je ze eenvoudig in- en uit kunt brengen.

Otoplastiek

Een otoplastiek is een op maat gemaakte vorm van gehoorbescherming. Ze zijn voorzien van filters die niet schadelijke geluiden doorlaten. Zo kun je normaal een gesprek voeren wanneer je deze in je oren hebt.  

Een ander voordeel van een otoplastiek ten opzichte t.o.v. oordopjes is het verhoogde draagcomfort. Door het maatwerk blijven ze goed zitten en kun je ze, afhankelijk van het omgevingsgeluid, uitrusten met verschillende filters.

Normen voor gehoorbeschermingsmiddelen

Gehoorbeschermingsmiddelen zijn opgenomen in de norm DIN EN 352. Per branche is een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bepaald. De richtlijnen voor gehoorbescherming zijn hierin opgenomen.

Gehoorbescherming met de norm DIN EN 352 moet in elk geval de volgende markeringen hebben:

• Naam van de fabrikant of het handelsmerk en de modelaanduiding
• EN-nummer
• CE-markering
• Instructies over het aanbrengen en draaggebruik (op basis van noodzakelijkheid)
• Informatie over nominale grootten
• Opmerkingen over herbruikbaarheid of eenmalig gebruik (relevant voor oordopjes)

Een keuze maken

Welke gehoorbescherming het beste is voor jou, is volledig afhankelijk van de soort werkzaamheden en persoonlijke voorkeur. Draagcomfort, de duur van blootstelling aan schadelijke geluiden en communicatie met anderen zijn de belangrijkste factoren in je keuze.

Voer je werkzaamheden uit waarbij het geluid af en toe boven de 80 dB uitkomt? Dan adviseren ik oorkappen (al dan niet met een headset). Werk je echter in een omgeving waar er sprake is van constant geluid boven 80 dB? Dan adviseer ik oordoppen of otoplastieken. Het maatwerk van otoplastiek zie je wel terug in de prijs. Oordoppen zijn al te krijgen vanaf een paar euro, otoplastiek zo rond de 100 euro per setje uitkomt. Oorkappen zijn daarmee een uitstekende middenweg.

Vragen of opmerkingen?

Heb je nog vragen of opmerkingen over werkhandschoenen? Neem dan vooral contact met ons op, of laat hieronder een reactie achter. Ik en mijn collega’s staan paraat om je te helpen.

Lees ook

Welke werkhandschoen heb ik nodig?
Welke veiligheidsschoenen heb ik nodig?
6 tips om je magazijn beter te ordenen en nooit meer mis te grijpen
5 tips voor een professionele werkplaats