Werkhandschoenen bieden bescherming tegen specifieke risico’s. Maar deze risico’s zijn afhankelijk van je werkzaamheden en je omgeving. Aan welke eisen, richtlijnen en normen moeten je handschoenen voldoen? En waar moet je verder rekening houden in je keuze? In dit blog maak ik je graag wegwijs.
De richtlijnen voor werkhandschoenen
Werkhandschoenen, ook wel veiligheidshandschoenen genoemd, bestaan in verschillende gradaties van bescherming. Per branche is een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bepaald. Daarnaast gelden er wettelijke eisen vanuit de Europese Unie waar de handschoenen aan moeten voldoen. Dit is gedaan op basis van de ernst van het gevaar waar deze tegen moeten beschermen.
De wettelijke eisen zijn vast gelegd in de PBM-richtlijn 89/686/EEG. Werkhandschoenen die de tests hebben doorstaan, zijn gecertificeerd en te herkennen aan de letters ‘CE’.
De richtlijn maakt onderscheid tussen drie categorieën werkhandschoenen, Dit op basis van de gezondheidsrisico’s die je handen lopen en de mate waarin een erkende keuringsorganisatie certificeert. Deze zal ik hier kort bespreken.
Categorie 1: werkhandschoen van eenvoudig ontwerp
Dit betekent bescherming tegen minimale risico’s. Belangrijk om te weten is dat je als gebruiker van deze handschoenen zelf moet inschatten in welke mate ze beschermen bij jouw werkzaamheden. De fabrikant of importeur van de handschoenen mag voor dit type zelf een conformiteitsverklaring opstellen, waarmee deze aangeeft aan de Europese eisen te voldoen.
Categorie 2: werkhandschoen van intermediair ontwerp
Deze categorie handschoenen beschermt je handen bij middelzware risico’s. Hierbij kun je denken aan werkzaamheden met perforatie-, snij- of schuurgevaar. De handschoenen moeten een certificering hebben van een erkende keuringsorganisatie in de EU.
Categorie 3: werkhandschoen van complex ontwerp
Werkhandschoenen in deze categorie bieden de hoogste mate van bescherming bij de zwaarste risico’s. Denk hierbij aan chemicaliën, extreme hitte of elektriciteit. Het letsel dat je bij deze risico’s kunt oplopen is veelal onomkeerbaar. Daarom is goede bescherming essentieel. Naast een certificering van een erkende keuringsorganisatie in de EU moet de kwaliteit van deze handschoenen geborgd zijn.
Normen voor arm en handbescherming
Wanneer je weet in welke veiligheidscategorie een handschoen valt, is het noodzakelijk om te bepalen tegen welke specifieke gevaren deze beschermt, en in welke mate. Deze informatie vind je in de begeleidende documentatie van de handschoen. Je bepaalt dit op basis van specifieke normen voor arm- en handbescherming.
De belangrijkste normen en risicogroepen zijn:
- EN 420: algemene vereisten
- EN 388: mechanische risico’s
- EN 407: hitte en vuur
- EN 511: bescherming tegen koude
- EN 374: chemicaliën en micro-organismen
Hieronder zie je een overzicht van de verschillende soorten werkhandschoenen in de webwinkel van INDI.
- Snijbestendige handschoenen
- Chemisch bestendige handschoenen
- Koude bestendige handschoenen
- Hittebestendige handschoenen
De algemene vereisten
Aan de EN 420:2003-norm herken je of de werkhandschoen voldoet aan de algemene basisvereisten. Denk hierbij aan markering, maatvoering, samenstelling, ergonomie en gebruiksinformatie.
Materialen en risicogroepen
De mate van bescherming wordt echter bepaald door de gebruikte materialen in de handschoen. Deze bespreek ik aan de hand van de 3 risicogroepen, te herkennen aan de onderstaande iconen:
- Werkhandschoenen voor mechanische risico’s (EN:388)
- Werkhandschoenen voor (bio)chemische risico’s (EN:374)
- Werkhandschoenen voor thermische risico’s en koude (EN:407/EN:511)
Werkhandschoenen tegen mechanische risico’s
De handschoenen in deze categorie zijn gemaakt van materialen die weerstand bieden tegen de volgende risico’s: schuren, snijden, scheuren, perforatie en schokken. Hoe hoger het aantal steken of schuurbewegingen dat de handschoen ongeschonden doorstaat, of de kracht die ervoor nodig is om deze te doorboren, hoe hoger de kwalificatie. Veel gebruikte materialen en coating in deze categorie zijn: leer, kevlar, pvc, nitril en polyester.
Werkhandschoenen tegen chemische risico’s
Helaas bestaat er geen handschoen die tegen alle chemische stoffen beschermt. Daarom is het noodzakelijk te weten met welke chemicaliën je precies werkt en hoe snel deze door de handschoen kan doordringen (de zogenaamde doorbraak- of permeatietijd). Daarnaast kunnen sommige chemicaliën het materiaal van de handschoen zelf beïnvloeden (degradatie). Zo kunnen deze bijvoorbeeld opzwellen of verstijven. Chemische bestendige handschoenen zijn op basis van de doorbraaktijd, degradatie en het aantal chemicaliën, onderverdeeld in vele subcategorieën en typeringen. Veel gebruikte materialen in deze werkhandschoenen zijn: neopreen, nitril, latex en pvc.
Werkhandschoenen tegen thermische risico’s en koude
Onder thermische risico’s vallen de gevaren door hitte en kou. Deze komen in verschillende vormen voor. Denk hierbij aan contact met hete voorwerpen, ontbrandingsgevaar, straling, vonken en druppels gesmolten materiaal. Werkhandschoenen in deze categorie zijn naast hitte- en koudebestendig veelal ook slijt- en scheurvast. Vaak worden stoffen als katoen, nylon of acryl gebruikt als basis voor de handschoen, waarna er een coating wordt aangebracht op de vingers en de handpalm. Door deze combinatie van verschillende materialen kan een handschoen aan verschillende EN:374 normen voldoen.
Waar moet je nog meer op letten bij de keuze?
Naast de wettelijke eisen en veiligheidsrichtlijnen die voor jouw branche of werkzaamheden gelden, is het belangrijk om het draagcomfort en de levensduur van het materiaal niet te vergeten.
Het materiaal van de werkhandschoen kan bij (langdurig) gebruik klachten aan de handen veroorzaken. Dit door bijvoorbeeld beperkte ventilatie of allergische reacties op het materiaal. Eveneens dienen handschoenen de juiste pasvorm en maat te hebben.
Qua levensduur vergen sommige materialen, met name leer, onderhoud. Echter hebben veel werkhandschoenen een beperkte houdbaarheid. Deze staat op de handschoen of de begeleidende documentatie vermeld. Voor sommige werkzaamheden bieden wegwerphandschoenen uitkomst.
Vragen of opmerkingen?
Ik hoop dat je wat beter inzicht hebt gekregen in de wereld van de werkhandschoenen. Zoals je ziet komt je uiteindelijke keuze vooral neer op maatwerk. Specialistisch advies voor de aanschaf en het gebruik van veiligheidshandschoenen kan daarom nodig zijn. Heb je nog vragen of opmerkingen over werkhandschoenen? Neem dan vooral contact met ons op, of laat hieronder een reactie achter. Ik en mijn collega’s staan paraat om je te helpen.
Lees ook:
Welke veiligheidsschoenen heb ik nodig?
Zo gebruik je een kolomboormachine veilig
5 tips voor een professionele werkplaats
Veilig en efficiënt hout kloven: zo doe je dat
Heeft dit artikel je geholpen?
Productspecialist werkplaats en onderhoud